Suprematism

Suprematism: Αναπτύχθηκε από τον Kazimir Malevich το 1913 κι εισήχθη στην Έκθεση "0.10 The Last Futurist Exhibition", του 1915, στην Αγία Πετρούπολη. Μεταξύ άλλων εργασιών, ο Malevich εξέθεσε το διάσημο "Μαύρο Τετράπλευρο Σε Λευκό Φόντο", που συνέλαβε κατά τη διάρκεια της εργασίας του για την όπερα "Νίκη Πέρα Από Τον Ήλιο", 3 έτη νωρίτερα. Έγραψε για τη ζωγραφική και για το Suprematism στη πραγματεία του "Ο Mη Αντικειμενικός Κόσμος":

«Όταν, στα 1913, στην απελπισμένη προσπάθειά μου για την απελευθέρωση της τέχνης από το έρμα της αντικειμενικότητας, κατέφυγα στη τετραγωνική φόρμα κι εξέθεσα μιαν εικόνα που απετελείτο από ένα μαύρο τετράγωνο σ' ένα λευκό φόντο, κριτικοί και κοινό κραύγασαν: "Όλα όσα αγαπήσαμε χάθηκαν! Είμαστε σε μιαν έρημο… Ενώπιον μας δεν είναι παρά ένα μαύρο τετράγωνο σ' ένα λευκό φόντο!" Ακόμη, καταλήφθηκα από ένα είδος δειλίας που συνορεύει με τον πανικό όταν ένιωσα την απώλεια 'του κόσμου των Θέλω και των Ιδεών' στον οποίον είχα ζήσει, είχα εργαστεί και που στην αληθινή του ύπαρξη κι υπόσταση είχα πιστέψει. Αλλά μια πανευτυχής συναίσθηση της Απελευθερωμένης μου Αναντικειμενικότητας, μ' έσυρε μπρός στην 'έρημο', που τίποτε δεν είναι πραγματικό εκτός από το Συναίσθημα κι έτσι, το να Αισθανόμαι, έγιν' η ουσία της ζωής μου. Αυτό που 'χα εκθέσει, δεν ήταν κανένα 'κενό τετράγωνο' αλλά μάλλον η Συνειδητοποίηση της Αναντικειμενικότητας.

»Το Suprematism είναι μια αναψηλάφηση της καθαρής τέχνης που, με τη πάροδο του χρόνου, είχε καλυφθεί από τη συσσώρευση 'πραγμάτων'. Το τετράγωνο λοιπόν εκείνο, ήταν η πρώτη μορφή, με την οποία βρήκε να εκφραστεί η συνειδητοποίηση μου, της αναντικειμενικότητας. Τετράγωνο=συναίσθημα, λευκό φόντο=το κενό περ' απ' αυτό το συναίσθημα. Ακόμη, το ευρύ κοινό είδε την αναντικειμενικότητα, σα παρουσίαση μετάβασης της τέχνης κι απέτυχε να συλλάβει το προφανές γεγονός, ότι το συναίσθημα κατείχεν εδώ το υποτιθέμενον εξωτερικό περίβλημα. Το τετράγωνο Suprematism κι οι μορφές που επιδρούν έξω απ' αυτό, μπορούν να παρομοιαστούν με πρωτόγονα σύμβολα αυτόχθονος ατόμου, που αντιπροσωπεύανε στον σύνολό τους, όχι στόλισμα, αλλά την αίσθηση του ρυθμού.

»Το Suprematism δεν έφερε στην ύπαρξη, ένα νέο κόσμο συναισθημάτων, αλλά μάλλον, μια συνολική νέα κι άμεση μορφή παρουσίασης, του κόσμου του Συναισθήματος. Η νέα τέχνη που 'χει δημιουργήσει νέες φόρμες και μορφή σχέσεων, με προσφορά εξωτερικής έκφρασης στο εικονιζόμενο συναίσθημα, θα γίνει μια νέα αρχιτεκτονική: θα μεταφέρει αυτές τις μορφές από την επιφάνεια του καμβά, στο Διάστημα. Έχει ανοίξει νέες δυνατότητες στη δημιουργική τέχνη, δεδομένου ότι, δυνάμει της εγκατάλειψης της αποκαλούμενης 'πρακτικής εκτίμησης', το εύπλαστο συναίσθημα που δίνεται στον καμβά μπορεί να μεταφερθεί στο Διάστημα. Ο καλλιτέχνης δεν είναι πλέον 'δεμένος' στον καμβά ('όχημα' εικόνων) και μπορεί να μεταφέρει τις συνθέσεις του από τον καμβά στο Διάστημα».

Όπως μπορούμε να δούμε, ο Malevich τονίζει σχεδόν ασταμάτητα πως τ' όνομα του νέου ύφους αναφέρεται στην υπεροχή του καθαρού συναισθήματος στη τέχνη, πέρα από την αντικειμενικότητα της τέχνης. Οι απλούστερες γεωμετρικές μορφές -ένα τετράγωνο, ένα τρίγωνο, ένας κύκλος και τεμνόμενες γραμμές- συντιθέμενες σε δυναμικές διατάξεις, στην επίπεδην επιφάνεια του καμβά ή στις χωρικές δομές ("αρχιτεκτονική"), είναι για να εκφράσουνε την αίσθηση της ταχύτητας, της πτήσης και του ρυθμού. Στη σύνθεση του, το 1918, "'Aσπρο Σε Λευκό Φόντο", -κάνοντας βήμα προς τα μπρος από το "Κίτρινο Τετράγωνο Σε Λευκό Φόντο" που 'χε ζωγραφίσει ένα έτος νωρίτερα-, ο Malevich προσπάθησε ν' αποβάλει όλα τα περιττά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένου και του χρώματος, δεδομένου πως ουσιαστικά το 1918 σταμάτησε. Ίσως αυτά τα πειράματα τον πείσανε πως είχε πετύχει το στόχο του και δε θα μπορούσε ν' αναπτύξει παραπέρα τις Suprematism ιδέες του.

Εντούτοις, οι ιδέες του Malevich ήτανε τόσο τολμηρές και καινοτόμες, που παρά τον αρχικό κλονισμό και το φόβο, το Suprematism έγινε γρήγορα κυρίαρχον ύφος, που υιοθετήθηκε από το κοινό κι από άλλους καλλιτέχνες, τους: Olga Rozanova, Aleksandr Rodchenko, Ivan Kliun, Ivan Puni, El Lissitzky, Liubov Popova, Nikolai Suetin, Ilya Chashnik και Nadezhda Udaltsova. Ακόμα κι όταν το 1919, ο "πατέρας" του Suprematism, ανήγγειλε το ξεπέρασμα του κινήματος, -το ξεπέρασμα της πραγματικότητας και της μη αντικειμενικής φύσης του Suprematism- είχαν ασκήσει μεγάλην επίδραση στη πορεία της μοντέρνας τέχνης.

Το ύφος Suprematism στόχευε να εξαλείψει όλες τις φυσικές μορφές κι ευνόησε τα επίπεδα γεωμετρικά σχέδια που αντιπροσώπευαν τις συγκινήσεις πιότερο, παρά τ' αντικείμενα κι υποστήριξαν τη καθαρήν αισθητική δημιουργικότητα. Η τέχνη του Malevich παρήχθη με τις καθαρές γεωμετρικές μορφές που τοποθετήθηκαν για να "τσιγκλίσουν" μόνο το αισθητικό συναίσθημα και δεν άφηνε καμία νύξη σε κοινωνικό, πολιτικό ή άλλο τι. Αν και το κίνημα περιορίστηκε πλέρια στη ζωγραφική, οι Suprematists χρησιμοποίησαν τη θεωρία για να δημιουργήσουν κλωστοϋφαντουργικά, τυπογραφικά προϊόντα κι αρχιτεκτονικές δομές, εκτός από ζωγραφική και γλυπτική. Το 1918, το Suprematism αντικαταστάθηκε από τον κονστρουκτιβισμό.